گیاه یک ساله نخود ساقه ای منشعب استوانه ای و پرزدار دارد. برگهای نخود مرکب، متناوب که حدودا پنج سانتی متر طول دارد و دارای نه تا پانزده جفت برگچه است با یک برگچه در انتها دارد. گلهای نخود به صورت تکی و بر روی دم گل نسبتا بلندی می رویند. رنگ گلها سفید یا آبی بنفش می باشد. گلهای نخود دارای کاسه گلی بلند و باریک است که از پنج کاسبرگ به هم پیوسته تشکل یافته است و حاوی یک تخمدان و ده پرچم به شکل دیادلفوس است.
پرچم های گل همزمان با باز شدن جداره غشای بساک بطور دسته جمعی و قبل از بازشدن گل در بالای کلاله قرار می گیرند و امکان دگر کشنی را کم می کنند. میوه آن غلافی شکل، متورم و پرزدار است که شامل یک تا سه دانه می باشد. دانه نخود به رنگ سفید، کرمی رنگ، زرد، قرمز قهوه ای و یا سیاه دیده شده است و سطح دانه در بعضی ارقام نخود صاف و در بعضی دیگر چروکیده می باشد و هرچه رنگ بذر روشن تر باشد وزن نخود بیشتر است اما به طور کل وزن صد دانه نخود بین نه تا چهل گرم متغیر بوده است
